VPN Rehberi: VPN Bağlantısı Nedir ve Nasıl Çalışır?

​ Vít Nováček, Güncellendi 7.3.2023

Bu makalede, bir VPN’in nasıl kullanılacağını öğreneceksiniz. Temel kavramları, ilkeleri ve bir VPN’in nasıl çalıştığını öğreneceksiniz. VPN’in ne için kullanıldığını, avantajlarını ve dezavantajlarını öğreneceksiniz.

VPN nedir?

VPN, gizlilik ve internet bağlantısı söz konusu olduğunda sıkça bahsedilen bir kısaltmadır. Peki bu kısaltma ne anlama geliyor? VPN kısaltması Sanal Özel Ağ anlamına gelir. Bir cihaz ile bir ağ (internet gibi) arasında güvenli ve şifreli bir bağlantıdır. Bir VPN, VPN sağlayıcısına bağlı olarak değişen farklı ülkelerde bulunan sunucular aracılığıyla internete bir bağlantı kullanır. Sunucular kimliğinizi gizler ve bağlantıyı anonimleştirir.

VPN’ler ayrıca tesis dışında çalışırken güvenli bağlantılar için de kullanılır. Bir VPN ile ağınıza uzaktan güvenli bir şekilde bağlanabilir ve verilerinizi ve tüm iş ağınızı yerindeymiş gibi kullanabilirsiniz. Kurumsal VPN’ler bu amaç içindir.

Geleneksel Bağlantı ile VPN Bağlantısı Arasındaki Fark Nedir?

Temel fark, normal bir internet bağlantısının şifreler veya kredi kartı numaraları gibi hassas verileri, yalnızca bir yönetici sitenin güvenliğini düzgün bir şekilde sağlarsa gizlemesidir.

Aramalarınızla ilgili diğer veriler şifrelenmez, bu nedenle bunları izlemek ve hangi siteleri ziyaret ettiğinizi bulmak zor değildir. Ayrıca, IP (bağlantı kimlik numarası) adresinizi kullanmak, VPN bağlantısından farklı olarak konumunuzun izlenmesini mümkün kılar. VPN ile, cihazınızdan iletilen tüm veriler şifrelenir, böylece kimse neyi aradığınızı ve nereden aradığınızı öğrenemez. Bunun yerine, IP adresinizi sahte bir adresle değiştirir; bu da aramalarınızı anonim ve gizli tutar.

Günümüzde VPN’ler, özel bilgilerinizin suistimal edildiği internette gizlilik kazanmak için gereklidir.
VPN’e bir alternatif, aramalarınızı bu ağdaki farklı cihazlar arasında yönlendiren Tor ağıdır. Tor’un ana dezavantajı, bir VPN’den önemli ölçüde daha düşük olan hızıdır.

Bazı VPN’ler reklamları, izleme araçlarını ve kötü amaçlı yazılımları engelleme gibi başka avantajlar da sunar.

VPN’ler ayrıca, verilerinizin daha da fazla risk altında olduğu ve bilgisayar korsanları için kolay bir hedef olduğu, örneğin bir kafede halka açık bir Wi-Fi ağına bağlanmanın güvenli bir yoludur. Bu nedenle, herkese açık bir ağa bağlanıyorsanız, yalnızca bir VPN veya mobil veri kullanın.

VPN Nasıl Çalışır

İnternete bir VPN açıkken bağlanırsanız, bağlantınız şifrelenir ve bir VPN sunucusu üzerinden çalışır. IP adresiniz değiştirilir ve sunucunun IP adresinin arkasına gizlenir, böylece gerçek IP adresinizin izini sürmek imkansız hale gelir. Buna ek olarak, giden ve gelen veriler kırılmaz AES-128 veya daha da güvenli ancak aynı zamanda daha zorlu ve bu nedenle daha yavaş olan AES-256 ile şifrelenir. Bu da onları tamamen okunamaz hale getirir.

Çoğu VPN sunucusu aynı zamanda bir güvenlik duvarı görevi görür. Güvenlik duvarı, bu durumda cihazınıza hangi verileri aktarabileceğini belirleyen bir ağ cihazıdır. Sunucuların güvenlik duvarı işlevi sayesinde, kötü amaçlı kodların cihazınıza zarar vermesine veya veri çalmasına izin verilmeyecektir.

Bilinen kötü amaçlı içerik siteleri için, girmeden önce sitenin kötü ünü hakkında bilgi alırsınız, böylece kendinizi riske atmazsınız. VPN ayrıca sizi rahatsız edici pop-up’lardan ve reklamlardan kurtararak mobil veriden tasarruf etmenizi sağlar.

VPN Güvenli mi?

Kaliteli VPN güvenlik sağlayıcılarının güvenlikleri tarafsız denetçiler tarafından doğrulanır. Bu, VPN’in tam güvenliğini garanti etmeyi mümkün kılar. Kimliği doğrulanmış VPN sağlayıcıları (bilinmeyen sağlayıcıların ücretsiz VPN’lerine dikkat edin) aramalarınızla ilgili verileri kaydetmez ve çoğu, bağlantınızın yalnızca VPN tünelinden geçmesini sağlamak için bir kill switch sunar. VPN sunucusu üzerinden bağlantı başarısız olursa, internet bağlantısı tamamen kapanır.

VPN’ler çoğu ülkede yasal olarak da güvenlidir. Yani, bir VPN’in yasal olup olmadığını merak ediyorsanız, yasaldır. VPN kullanmak yalnızca Belarus, Çin, Kuzey Kore, Umman, Rusya ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi belirli ülkelerde yasa dışıdır. 100 güvenli VPN hizmetlerine sahip kaliteli bir sağlayıcı seçmenize yardımcı olabiliriz. Çünkü her VPN tamamen güvenli değildir ve bu ücretsiz VPN’ler için iki kat daha doğrudur.

VPN’ler Hangi Cihazlar İçindir

VPN bilgisayarlar, cep telefonları, tabletler, akıllı TV’ler ve yönlendiriciler içindir. Yönlendiricinizde bir VPN kullanırsanız, VPN uygulaması sunmayanlar da dahil olmak üzere tüm cihazlarınızı korumuş olursunuz. IoT, Nesnelerin İnterneti anlamına gelir. IoT cihazları arasında akıllı ampuller, sesli asistanlar ve diğer akıllı ev cihazları bulunur.
İster Windows, Android, iOS veya Mac için bir VPN arıyor olun, tüm VPN hizmet sağlayıcıları bu işletim sistemleri için uygulamalar sunar. Buna ek olarak, bazıları Linux ve web tarayıcıları için Chrome için VPN gibi ek uygulamalar da sunar.

Genellikle aynı anda birden fazla cihaza bağlanma seçeneğiniz vardır. Ancak, aynı anda bağlanabileceğiniz cihaz sayısı çoğu sağlayıcı tarafından sınırlandırılır.

VPN nasıl kurulur? Sadece bilgisayarınızda değil, mobil cihazınızda da VPN kurmanın en kolay yolu bir uygulama indirmek, aboneliğinizi satın alırken girdiğiniz bilgilerle giriş yapmak ve kullanmaya hazır olmaktır. Uygulamaların kendileri kontroller boyunca size rehberlik edecektir.

İncelenen VPN hizmetlerinin çoğu öncelikle İngilizce uygulamalar sunuyor. Belirli VPN’ler yalnızca uygulamalar için değil, aynı zamanda destek için de ek diller sunar.

Daha sonra tek bir düğmeyle VPN’e kolayca bağlanabilir veya cihazınızı başlatır başlatmaz otomatik bir bağlantı kurabilirsiniz.

VPN’lerin Avantaj ve Dezavantajları

VPN hizmetleri öncelikle artılar sunar. Elbette dezavantajları vardır, ancak hepsi ihmal edilebilir düzeydedir ve avantajlarından birkaç kat daha ağır basar.

➕ Takip yok

VPN sizi reklam ajansları, bilgisayar korsanları, şirketler, devlet kurumları veya İSS’ler tarafından izlenmekten korur.

➕ Sansür yok

İçeriğinizi sansürlemek mümkün değildir. Bir sitenin bulunduğunuz konum için kısıtlamaları varsa, başka bir ülkedeki bir sunucu üzerinden bağlanmanız yeterlidir. Yayın izlerken de bundan yararlanabilirsiniz. Örneğin Netflix’te ülkeye özgü içerikleri de izleyebilirsiniz. Bir VPN ile Netflix’ten en iyi şekilde yararlanabilirsiniz. Bu basit numarayı, hükümet (sansür olan ülkeler için) veya sağlayıcı tarafından engellenen web sitelerinin engelini kaldırmak için de kullanabilirsiniz.

İnternet içeriğinin engellenmesi durumunda, örneğin işyerinde veya bazı kurumlarda, bir VPN de çoğu durumda size iyi hizmet edecek ve erişim engelini kaldıracaktır. VPN ile nerede olursanız olun tüm web sitelerine erişebilirsiniz.

➕ Yurt dışında yayın akışı

Yayın hizmetlerinize erişim yurt dışında kısıtlanmış olabilir. VPN ile, ülkenizdeki bir VPN sunucusu üzerinden bağlanır ve evinizde oturma odanızdaymış gibi yayın izlersiniz.

➖ Daha yavaş bağlantılar

Daha fazla güvenlik ve gizlilik tamamen ücretsiz değildir. Bağlantınız daha iyi şifrelendiği için normalden daha fazla sunucudan geçer, bu nedenle hızınızda hafif bir yavaşlama görebilirsiniz. Ancak çoğu zaman, VPN sağlayıcılarının sunduğu optimize edilmiş ve hızlı bağlantılar sayesinde yavaşlamayı fark etmeyeceksiniz.

➖ Hizmet Kesintileri

VPN bağlantınız nedeniyle bazı hizmetler sizin için çalışmayabilir. Örneğin, bir VPN üzerinden bağlandığınızda hizmetleri doğru şekilde göremeyebilirsiniz. Elbette, VPN’i devre dışı bırakarak bunu her zaman çözebilirsiniz, ancak güvenliği kaybedersiniz.

Bazı VPN hizmetleri ayrıca bir beyaz liste sunar, böylece VPN sunucularını kullanmadan bağlanmak istediğiniz siteleri ekleyebilirsiniz.

Bazı şirketler işyerinde VPN’leri de engeller, ancak yine de çoğu durumda bunları atlatabilirsiniz.

➖ Kusurlu gizlilik

Tarayıcınız çerezleri ve tarama geçmişini depolar. Çerezler, tarayıcınızın oturum açtığınız veya örneğin alışveriş sepetinize ürün eklediğiniz sitelerde daha sonra kullanmak üzere sakladığı küçük dosyalardır. Çerezler, tarama geçmişinizden bahsetmeksizin ziyaret ettiğiniz sayfaların kaydını tutar.

Bu sorunu kolayca çözebilirsiniz. Geçmişi ve çerezleri silebilirsiniz. Çoğu arama motoru, üçüncü taraf çerez engelleme, çerezleri her kapattığınızda silme veya hatta çerezlere hiç izin vermeme olanağı sunar, ancak bu bazı sitelerin çalışmamasına neden olabilir. Buna ek olarak, geçmişin geriye dönük olarak görüntülenme süresini ayarlayarak tarama geçmişinizin saklanmasını sınırlayabilirsiniz.